Uszczelka: co zrobić, jak wyciąć lub dorobić uszczelkę?

Uszczelki są nieodzownym elementem wielu mechanizmów i urządzeń, zapewniając szczelność i zapobiegając wyciekom. Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z uszczelnieniem w silniku, gaźniku, czy obudowie termostatu, właściwa uszczelka jest kluczowa dla prawidłowego działania całości. Co jednak zrobić, gdy oryginalna uszczelka ulegnie uszkodzeniu, a zakup nowej jest niemożliwy lub nieopłacalny? W takiej sytuacji pojawia się potrzeba samodzielnego dorobienia lub wycięcia uszczelki. W tym artykule przyjrzymy się różnym rodzajom uszczelek i materiałom, z których można je wykonać, a także omówimy metody wycinania uszczelek ręcznie.

Jeśli potrzebujesz profesjonalnej pomocy w dorabianiu lub cięciu uszczelek technicznych, skontaktuj się z nami – oferujemy usługę precyzyjnego cięcia uszczelek na wymiar. Zapraszamy do kontaktu pod numerem telefonu +48 22 292 40 24 lub +48 505 16 03 03, bądź mailowo (power|powerrubber.com| |Power|PowerRubber.com) lub przez nasz formularz kontaktowy
 

Rodzaje uszczelek

Istnieje wiele rodzajów uszczelek, różniących się materiałem, konstrukcją i zastosowaniem. Wybór odpowiedniej uszczelki zależy od warunków pracy, takich jak ciśnienie, temperatura oraz rodzaj uszczelnianej substancji. Najczęściej spotykane są uszczelki gumowe, papierowe i silikonowe, ale istnieją także uszczelki wykonane z innych materiałów, takich jak filc, korek czy fibra. Każdy z tych materiałów ma swoje specyficzne właściwości, które predysponują go do określonych zastosowań.
 

Uszczelki gumowe

Uszczelki gumowe to elementy techniczne o szerokim zastosowaniu w przemyśle, motoryzacji, hydraulice i budownictwie. Cechują się dużą elastycznością, odpornością na odkształcenia i trwałością w wymagających warunkach pracy. Odpowiedni dobór mieszanki gumowej decyduje o odporności chemicznej, temperaturowej oraz mechanicznej gotowej uszczelki. W zależności od aplikacji stosuje się różne mieszanki gumowe i elastomery techniczne, których właściwości przedstawia poniższa tabela:

Uszczelki gumowe i uszczelki techniczne wykonywane z powyższych materiałów znajdują zastosowanie w połączeniach statycznych i dynamicznych, również w układach pracujących pod ciśnieniem. W łożyskach, wałach i układach hydraulicznych stosuje się pierścienie gumowe, oringi i uszczelki olejoodporne, które gwarantują szczelność, trwałość i odporność na czynniki eksploatacyjne.

Uszczelki papierowe

 Uszczelki papierowe to popularne rozwiązanie stosowane w miejscach, gdzie wymagane jest cienkie, precyzyjne uszczelnienie bez dużych obciążeń mechanicznych. Wykonuje się je z papieru uszczelkowego o grubości zazwyczaj około 1 mm, który dzięki swojej strukturze dobrze dopasowuje się do powierzchni łączenia. Charakteryzują się niską ceną, łatwością obróbki i szybkim montażem, dlatego są często wykorzystywane w warsztatach i produkcji podzespołów technicznych. Przed montażem papier można pokryć cienką warstwą smaru lub silikonu, co zwiększa szczelność połączenia i ułatwia późniejszy demontaż. Uszczelki papierowe doskonale sprawdzają się w aplikacjach, gdzie nie występują wysokie ciśnienia ani temperatury – na przykład w obudowach termostatów, gaźnikach, pokrywach silników i skrzyniach przekładniowych. To ekonomiczne, lekkie i skuteczne rozwiązanie w wielu zastosowaniach technicznych.

Uszczelki silikonowe

Uszczelki silikonowe to precyzyjne elementy techniczne o wyjątkowej odporności na temperaturę, promieniowanie UV, ozon oraz działanie czynników chemicznych. Wykonane z wysokiej jakości silikonu technicznego (VMQ), zachowują elastyczność w szerokim zakresie temperatur – od około –60°C do +230°C, co pozwala na ich zastosowanie w warunkach, w których inne materiały ulegają deformacji lub utracie szczelności. Dzięki doskonałej przyczepności do różnych powierzchni uszczelki silikonowe zapewniają trwałe, szczelne i odporne na starzenie połączenia.

Stosuje się je w przemyśle motoryzacyjnym, chemicznym, spożywczym, medycznym oraz elektronicznym, gdzie wymagana jest wysoka czystość i niezawodność materiału. Uszczelki silikonowe doskonale sprawdzają się w silnikach, urządzeniach grzewczych, instalacjach sanitarnych, a także w sprzęcie laboratoryjnym i aparaturze przemysłowej. Ich właściwości izolacyjne i odporność na ekstremalne warunki sprawiają, że stanowią jedno z najtrwalszych i najbardziej uniwersalnych rozwiązań w dziedzinie uszczelnień technicznych.

Z czego zrobić uszczelkę? Jaki materiał wybrać?

Guma: właściwości i zastosowania

Guma jest popularnym materiałem do wycinania uszczelek ze względu na jej elastyczność i zdolność do uszczelniania połączeń. Gumowe uszczelki, w tym pierścienie, są odporne na oleje i smary, dlatego mogą być stosowane w silnikach. Zapewniają dobre i niezawodne uszczelnienie, nawet pod ciśnieniem. Z różnych rodzajów mieszanek gumowych można dorobić uszczelkę, która dobrze przylega do powierzchni i jest odporna na wycieki. 

Jak wybrać odpowiedni materiał, aby wyciąć uszczelkę do konkretnego zastosowania?

Dobór materiału do wykonania uszczelki technicznej zależy bezpośrednio od warunków pracy układu, rodzaju medium, temperatury i ciśnienia. W aplikacjach motoryzacyjnych, takich jak silniki, pompy olejowe czy skrzynie przekładniowe, najlepiej sprawdzają się mieszanki gumowe NBR lub FKM (Viton®), które są odporne na działanie olejów, paliw i smarów. W miejscach narażonych na kontakt z wodą lub parą wodną, jak układy chłodzenia czy obudowy termostatów, stosuje się EPDM lub silikon VMQ, gwarantujące odporność na wysoką temperaturę i starzenie cieplne. Do lekkich połączeń, gdzie nie występuje wysokie ciśnienie, np. w gaźnikach czy pokrywach technicznych, wystarczające są uszczelki papierowe o grubości ok. 1 mm, które łatwo wyciąć ręcznie. W każdym przypadku kluczowe jest, aby materiał zapewniał szczelność, odporność chemiczną i trwałość w środowisku pracy.

Jak zrobić uszczelkę samodzielnie?

Narzędzia potrzebne do wycinania uszczelek

Aby zrobić uszczelkę samodzielnie, potrzebne są odpowiednie narzędzia. Należą do nich nożyk do wycinania, nożyczki, młotek, punktak, dziurkacz do robienia otworów na śruby, arkusz materiału (papier, guma, silikon). Przydatny jest również szablon lub stara uszczelka jako wzór. Ważne jest, aby nożyk był ostry, aby precyzyjnie wyciąć uszczelkę. Jeśli chcemy dorobić uszczelkę, musimy mieć czym ją wyciąć.

Proces wycinania uszczelki krok po kroku

Proces wycinania uszczelki krok po kroku rozpoczyna się od przygotowania wzoru. Można użyć starej uszczelki lub narysować wzór na kartonie. Następnie przykładamy wzór do arkusza materiału i obrysowujemy go. Ostrym nożykiem wycinamy uszczelkę po obrysie. Używamy dziurkacza do zrobienia otworów na śruby. Gotową uszczelkę można delikatnie smarować cienką warstwą smaru przed montażem. Wycięcie uszczelki ręcznie wymaga precyzji.

Przykłady uszczelek do samodzielnego wykonania

Przykłady uszczelek do samodzielnego wykonania to uszczelki do gaźnika, obudowy termostatu, kolektora wydechowego, pompy wody lub cylindra. Do gaźnika i obudowy termostatu wystarczy papierowy materiał, ponieważ tam ciśnienie nie jest duże. Do silnika najlepiej użyć gumy lub silikonu. Wycinanie uszczelki do cylindra wymaga większej precyzji. 

Wybór i zakup uszczelki

Gdzie kupić uszczelkę?

Uszczelkę można kupić w wielu miejscach, jednak kluczowe jest, aby wybierać sprawdzonych dostawców oferujących produkty o odpowiednich parametrach technicznych. W sklepie POWER Rubber dostępne są uszczelki techniczne, oringi gumowe, a także uszczelki płaskie i kołnierzowe wykonane z wysokiej jakości materiałów, takich jak guma NBR, EPDM, FKM (Viton), silikon, PTFE czy płyty uszczelkarskie.

Dla klientów potrzebujących elementów nietypowych, POWER Rubber oferuje usługę precyzyjnego wycinania uszczelek na zamówienie – zarówno z arkuszy, jak i z płyt uszczelkarskich. Dzięki nowoczesnej technologii cięcia CNC oraz doświadczeniu w produkcji uszczelnień technicznych, każda uszczelka może zostać wykonana dokładnie według wymiarów i specyfikacji klienta.

Jakie cechy powinna mieć dobra uszczelka?

Dobra uszczelka techniczna musi zapewniać pełną szczelność i odporność na warunki pracy, w jakich będzie stosowana. Powinna wykazywać:

• Odporność na wysoką temperaturę i ciśnienie,
• Odporność na oleje, paliwa, wodę, parę lub chemikalia (w zależności od zastosowania),
• Elastyczność i sprężystość, które pozwalają dopasować się do powierzchni,
• Stabilność wymiarową nawet w długotrwałej eksploatacji.

Uszczelki do silników powinny być wykonane z materiałów odpornych na oleje silnikowe i wysokie temperatury – np. z NBR, FKM lub silikonu wysokotemperaturowego. Natomiast uszczelki do układów paliwowych i gaźników wymagają odporności na benzynę i substancje ropopochodne, dlatego sprawdzają się tu FKM (Viton) lub specjalne mieszanki gumowe o podwyższonej odporności chemicznej.

Na co warto zwrócić uwagę przy zakupie uszczelki?

Przy wyborze uszczelki należy zawsze uwzględnić:

• Rodzaj medium (np. olej, woda, para, paliwo, powietrze),
• Zakres temperatur pracy,
• Poziom ciśnienia,
• Materiał, z którego wykonany jest element współpracujący,
• Dokładne wymiary uszczelnianego miejsca.

W przypadku wątpliwości, jaki typ uszczelki wybrać, warto skorzystać z pomocy specjalistów POWER Rubber, którzy doradzą w doborze odpowiedniego rozwiązania i materiału.

Dla klientów poszukujących niestandardowych rozwiązań, istnieje możliwość dorobienia uszczelki na podstawie wzoru, rysunku technicznego lub wymiarów. To rozwiązanie idealne, gdy oryginalna część nie jest już dostępna lub wymaga modyfikacji.

Firma POWER Rubber specjalizuje się w sprzedaży i produkcji uszczelek technicznych, oringów i elementów gumowych do zastosowań przemysłowych, motoryzacyjnych i hydraulicznych.

Skontaktuj się z nami, aby uzyskać ofertę dopasowaną do Twoich potrzeb:  pod numerem telefonu +48 22 292 40 24 lub +48 505 16 03 03, bądź mailowo (power|powerrubber.com| |Power|PowerRubber.com) lub przez nasz formularz kontaktowy