Oringi EPDM: sieciowane siarką (wulkanizowane siarkowo)

Proces wulkanizacji jest tak powszechny, że nawet osoby niezwiązane z branżą techniczną słyszały o jego istnieniu. Niewielu jednak wie, na czym dokładnie polega i dlaczego jest tak istotny – szczególnie przy produkcji elastomerów, z których powstają popularne wyroby gumowe, takie jak oringi EPDM.

Czym jest proces wulkanizacji?

Choć wiele osób uznaje wulkanizację za nowoczesny proces, jej korzenie sięgają czasów prehistorycznych. Już Aztekowie pozyskiwali lateks z drzewa Castilla Elastica i mieszali go z sokami roślin, tworząc pierwotną formę gumy. Współczesna wulkanizacja została odkryta dopiero w XVIII wieku i udoskonalona w XIX.

Dzięki niej korzystamy dziś z gumy w oponach, wężach, uszczelkach i oringach. Naturalny kauczuk bez utwardzenia jest lepki i kruchy w niskich temperaturach. Wulkanizacja eliminuje te problemy, nadając gumie elastyczność, sprężystość i odporność na odkształcenia.

Chemia wulkanizacji siarkowej

W klasycznej wulkanizacji siarka łączy się z podwójnymi wiązaniami między atomami węgla w strukturze kauczuku, tworząc mostki siarkowe. Proces ten odbywa się w temperaturze około 150 °C w kalandrach. Im więcej siarki, tym większa twardość i odporność na ścieranie gotowego produktu.

Wulkanizacja nadtlenkowa

Alternatywą dla siarki jest nadtlenek, stosowany przy silikonach i specjalnych elastomerach. Poprawia on odporność na wysokie temperatury i jest wykorzystywany m.in. przy regeneracji opon.

Czym są oringi?

Oringi EPDM to zamknięte pierścienie o przekroju kołowym, służące do uszczelniania cieczy lub gazów. Są łatwe w montażu, nie zajmują dużo miejsca i mogą pracować zarówno statycznie, jak i dynamicznie – nawet do 150 °C. Produkowane są z różnych elastomerów, ale EPDM wyróżnia się odpornością na warunki atmosferyczne, parę wodną i chemikalia.

Jak powstają oringi sieciowane siarką?

Oringi EPDM wulkanizowane siarkowo tworzy się bezszwowo, a ich twardość zależy od ilości użytej siarki. Proces wulkanizacji pozwala dostosować właściwości do konkretnych zastosowań.

Metody produkcji oringów EPDM

• Formowanie przez kompresję – manualne umieszczanie gumy w formie. Sprawdza się przy produkcji jednostkowej i niestandardowych rozmiarów.

• Formowanie wtryskowe – automatyczne i szybkie, idealne dla dużych serii w typowych rozmiarach.

Właściwości gumy EPDM

Guma EPDM (kauczuk etylenowo-propylenowo-dienowy) wyróżnia się odpornością na działanie promieniowania UV, ozonu, pary wodnej, wilgoci i wielu chemikaliów. Dzięki temu często wybierana jest zamiast SBR czy NBR.

Zakres temperatur pracy w zależności od metody sieciowania

• Sieciowanie siarkowe: od –45 °C do +120 °C

• Sieciowanie nadtlenkowe: od –45 °C do +150 °C

Zalety oringów EPDM

• Szeroki zakres temperatury pracy

• Wysoka odporność na UV, ozon, parę i wilgoć

• Niska trwała deformacja po ściśnięciu

• Odporność na ketony, alkohole, zasady, rozpuszczalniki polarne

• Kompatybilność z płynami hamulcowymi DOT 3, 4 i 5 oraz cieczami HFD-R

• Dobra odporność chemiczna na środki czystości i kwasy organiczne o niskim stężeniu

Na co nie są odporne oringi EPDM?

• Produkty ropopochodne (oleje, paliwa) – lepszy będzie NBR

• Rozpuszczalniki organiczne i niepolarne

• Węglowodory alifatyczne i aromatyczne – zalecany FPM (Viton)

• Skoncentrowane kwasy

Zastosowanie i montaż oringów EPDM

Oringi EPDM są szeroko stosowane w motoryzacji – w układach hamulcowych, silnikach, wtryskach, turbosprężarkach, termostatach, kamerach zapłonowych. Spotkamy je również w klawiaturach, armaturze i maszynach przemysłowych.

Wskazówki montażowe

• Unikaj ostrych krawędzi – mogą uszkodzić oring

• Oczyść dokładnie gniazdo i oring

• Nie używaj klejów

• Nie stosuj olejów mineralnych z EPDM

• Dopuszczalne krótkotrwałe rozciągnięcie do 20 %

• Przechowuj zgodnie z normą ISO 2230 – do 10 lat, w suchym i chłodnym miejscu (wilgotność poniżej 70 %)