Rozwój i budowa Odnawialnych Źródeł Energii, w tym farm woltaicznych, z uwagi na konieczność dojazdu ciężkiego sprzętu i transportu niezwykle ciężkich komponentów, powinny mieć odpowiednio szeroką i utwardzoną drogę. Zapewnienie odpowiedniej drogi dojazdowej o dużej nośności, wytrzymałości, która zapewnia przyczepność do podłoża i chroni grunty dla działań budowlanych – to gwarancja sprawnej i efektywnej budowy farmy fotowoltaicznej.
Czym jest farma fotowoltaiczna?
Farma fotowoltaiczna to zbiór paneli fotowoltaicznych (PV), które wykorzystywane są do pozyskiwania energii słonecznej. Zawierają one ogniwa słoneczne, które pochłoniętą energię słoneczną przekształcają w energię elektryczną. Energia elektryczna zostaje przesłana do sieci energetycznej w celu dystrybucji i zużycia.
Wyróżniamy dwa typu instalacji fotowoltaicznych:
panele dachowe (rodzaj mikroinstalacji), które zapewniają osobom prywatnym lub lokalnemu przedsiębiorcy dostęp do energii słonecznej przekształconej w energię elektryczną na własny użytek;
elektrownie (farmy) fotowoltaiczne, które działają na “skalę użytkową” – wytwarzają prąd i rozprowadzają go po liniach wysokiego napięcia w ramach “umów zakupu energii” lub w celu dostarczenia energii elektrycznej dla lokalnej społeczności;
Farmy słoneczne nazywane są również parkami fotowoltaicznymi i elektrowniami słonecznymi, ponieważ po wytworzeniu energii przesyłają ją do sieci energetycznej. Składają się z naziemnych paneli słonecznych, a montaż instalacji fotowoltaicznej możliwy jest jedynie na dużych obszarach.
Celem elektrowni fotowoltaicznych jest maksymalne wykorzystanie dostępnego światła słonecznego, aby w sposób zrównoważony wytworzyć energię elektryczną. Stanowią one odnawialne źródło energii, które ograniczają emisję gazów cieplarnianych.
Farmy fotowoltaiczne dzieli się na:
małe instalacje OZE (Odnawialne Źródła Energii) o mocy od 50 kWp do 1 MWp
instalacje OZE o mocy powyżej 1 MWp
Budowa farmy fotowoltaicznej
Sprawdź, jakie formalności należy spełnić przed przystąpieniem do budowy parku woltaicznego:
Decyzja środowiskowa
Procedury środowiskowe i konieczność uzyskania decyzji środowiskowej uzależniona jest od powierzchni i wymiarów nieruchomości (wielkości zabudowy wraz z terenami, które zostaną włączone do infrastruktury dla tego rodzaju inwestycji).
W Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 10 sierpnia 2023 roku, wyróżnione zostały dwa przypadki:
powierzchnia zabudowy wraz z infrastrukturą towarzyszącą jest nie mniejsza niż 0,5 ha na obszarach objętych formami ochrony przyrody (np. Natura 2000, użytki ekologiczne);
powierzchnia zabudowy wraz z infrastrukturą towarzyszącą jest nie mniejsza niż 2 ha na obszarach innych niż wymienione powyżej;
Podmiot spełniający jeden z powyższych warunków, zobowiązany jest do wykonania Karty Informacyjnej Przedsięwzięcia (KIP) lub/i Raportu Oceny Oddziaływania na Środowisko (OOŚ).
Warunki zabudowy – gdy brak MPZP
Realizacja projektu farmy słonecznej może nastąpić na podstawie miejscowego planu zagospodarowanie przestrzennego lub w przypadku jego braku – po uzyskaniu decyzji o ustaleniu warunków zabudowy. Otrzymanie decyzji o warunkach zabudowy, warunkuje przejście do kolejnego etapu inwestycji.
Warunki przyłączenia do sieci
Inwestor zwraca się do zakładu energetycznego z wnioskiem o udostępnienie warunków przyłączenia. Do wniosku załącza się między innymi takie dokumenty jak: tytuł prawny do gruntu, mapę prezentującą teren, MPZP lub warunki zabudowy. Urzędowy czas na rozpatrzenie wniosku wysłanego do OSD (Operator Sieci Dystrybucyjnej) wynosi do 150 dni. W Polsce głównymi przedsiębiorstwami dystrybucyjnymi dostarczającymi energię elektryczną do polskich regionów jest:
ENEA
ENERGA
PGE
TAURON
Wytworzona energia elektryczna zostaje przesłana do sieci elektrycznej, skąd lokalny zakład energetyczny, płaci jej właścicielowi za wytworzoną energię.
Pozwolenie na budowę
Do dnia 19 lipca 2019 roku, instalacja farmy fotowoltaicznej o mocy urządzeń elektrycznych nie większej niż 50 kW nie wymagała uzyskania niezbędnych pozwoleń na budowę ani zgłoszenia robót budowlanych. Zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami prawa budowlanego, każda większa inwestycja tego typu wymagała uzyskania takiego pozwolenia.
Decyzja wygasa, jeżeli budowa nie została rozpoczęta przed upływem 3 lat od daty jej wydania lub została przerwana na okres dłuższy niż 3 lata.
Coraz więcej osób decyduje się na założenie elektrowni słonecznych. Należy jednak pamiętać, że farmy posiadające moc powyżej 500 kW muszą uzyskać koncesję.
Jaką wybrać działkę pod budowę farmy fotowoltaicznej?
Fotowoltaika wykorzystuje niezabudowane działki o złej lub słabej bonitacyjnej klasie gruntu (innej niż klasy gleby od I do IIIb). Budowa farmy fotowoltaicznej wymaga, aby tego typu inwestycja była ujęta w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Przed instalacją PV należy sprawdzić czy działka nie obejmuje swoimi granicami specjalnych stref ochronnych. Przepisy pozwalają na instalację odnawialnego źródła energii tego typu jedynie na odpowiedniej działce, tj. na ziemi o klasie IV lub niższej, a także na nieużytkach rolnych.
Do tego celu można użyć gleby wyżej jakości, jednak w przypadku takich inwestycji, będzie to wymagało przekształcenia gruntów rolnych na cele nierolnicze. Taka procedura jest kosztowna i wymaga zgodny właściwego ministerstwa. W przypadku braku MPZP nie można uzyskać pozwolenia na budowę elektrowni słonecznej na glebie klasy I-III.
Wybór działki – na co zwrócić uwagę?
Sprawdź, na jakie parametry należy zwrócić uwagę podczas planowania inwestycji:
powierzchnia nieruchomości pod zabudowę (zgodnie z wymogami, teren pod budowę instalacji o mocy 1MW powinien mieć powierzchnię minimum 2 h, minimum 50 metrów szerokości)
- dostęp do drogi publicznej
odległość farmy fotowoltaicznej od lasów, wysokich budynków (miejsce nie powinno być otoczone obiektami rzucającymi cień)
ukształtowanie terenu (działka powinna być płaska)
- odpowiednia odległość instalacji od granicy działki
- jaka infrastruktura znajduje się na działce
- klasa gruntu (klasa IV lub niższa)
- lokalizacja nieruchomości powinna znajdować się blisko sieci energetycznej
- czy zapewniony jest dojazd do działki
Odległość od linii elektroenergetycznej
Odległość inwestycji od linii energetycznej średniego napięcia (SN) lub od Głównego Punktu Zasilającego (GPZ) powinna wynosić optymalnie 200 m. Im większa odległość, tym większy wzrost kosztów przyłączeniowych. Odległość przekraczająca 200 m wiąże się nie tylko z dodatkowymi kosztami na etapie planowania, ale znacząco wydłuża formalny proces uzyskania pozwolenia na budowę.
Droga dojazdowa – dostęp do drogi utwardzonej
Lokalizacja nieruchomości powinna mieć zapewnioną drogę dojazdową, najlepiej utwardzoną o twardym nachyleniu. Jest to niezbędne, aby umożliwić przejazd ciężkich pojazdów podczas budowy, a w późniejszym etapie ułatwić eksploatację i konserwację gospodarstw rolnych.
Farma PV bez dostępu do drogi publicznej
Farma fotowoltaiczna jest urządzeniem infrastruktury technicznej, więc nie musi spełniać zasad dobrego sąsiedztwa oraz dostępu do drogi publicznej.
Jaka powierzchnia działki pod farmę fotowoltaiczną?
Użytkowe farmy woltaiczne mają zazwyczaj moc co najmniej jednego megawata (1 MW) i powinny być instalowane na działce o powierzchni 2 ha i szerokości nie mniejszej niż 50 metrów.
Działka nadaje się pod budowę parku woltaicznego, jeżeli zapewnia maksymalną moc wyjściową energii elektrycznej z każdego ogniwa słonecznego. Optymalna powierzchnia zapewnia odpowiednie odległości między panelami. Zwiększając odległość rozstawu między panelami zmniejsza się poziom zacieniania każdego modułu, co umożliwia panelom słonecznym przekształcenie większej ilości światła słonecznego w energię.
Brak zacienienia, płaska powierzchnia lub nachylona w stronę południową- to kryteria, które powinna spełniać działka pod budowę parku woltaicznego.
Fotowoltaika a dzierżawa gruntów
Budując farmę słoneczną, dzierżawa gruntu jest najbardziej popularnym tytułem prawnym dla wybranej nieruchomości. Nie generuje ona dodatkowych kosztów związanych z tytułem nabycia gruntu już na samym początku inwestycji.
Należy jednak pamiętać, że planując budowę elektrowni słonecznej na wydzierżawionym gruncie, inwestora obowiązuje między innymi ograniczony czas, na który została podpisana umowa, a także sposób korzystania z nieruchomości, wysokość opłat, a nawet okres i okoliczności uzasadniające jej wypowiedzenie. Z tych względów, założenie farmy fotowoltaicznej na dzierżawionym gruncie musi uwzględnić m.in.:
długookresowy charakter realizacji inwestycji
brak możliwości nagłego wypowiedzenia umowy
możliwość dysponowanie przez inwestora gruntem na cele budowlane
prawo przeniesienia praw z umowy na podmiot trzeci
ustalenia dotyczące płatności wszelkich należności z tytułu publicznoprawnych (np. podatku od nieruchomości)
Wydzierżawiający nieruchomość nie ma również obowiązku zapewniania drogi dojazdowej do miejsca, w którym znajduje się działka.
Odległość paneli fotowoltaicznych od granicy działki – Co mówią przepisy?
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych usytuowania budynków nie zawiera informacji na temat odległości instalacji woltaicznych od granicy działki. W związku z tym, należy sprawdzić MPZP w gminie oraz pamiętać o prawie sąsiedzkim. Jeżeli nie ma obostrzeń, montaż konstrukcji zaleca się w odległości 4 m od granicy działki.
Warto zwrócić uwagę, że sąsiednia działka, której nie jesteśmy właścicielem może być w niektórych przypadkach problematyczna. Chodzi o wysokie budynki lub zalesienie, które mogą zacieniać moduły, co w efekcie spowoduje spadek mocy farmy słonecznej.
Farma fotowoltaiczna jako urządzenie infrastruktury technicznej
Ważną rolę w procesie wyboru lokalizacji odgrywa sąsiedztwo. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie zawiera definicji urządzeń infrastruktury technicznej. Farmy woltaiczne są traktowane jako urządzenia infrastruktury technicznej. W takim przypadku nie ma konieczności badania istnienia spełnienia warunku tzw. dobrego sąsiedztwa. Obiekty zlokalizowane na terenach zabudowanych mogą być jednak problematyczne ze względu na możliwość powstania budynków lub posadzenia wysokich drzew, które mogłyby rzucać cień.
Droga dojazdowa do farmy PV
Budowa parku woltaicznego rozpoczyna się od rzetelnego przygotowania placu budowy, w tym utwardzonych dróg dojazdowych. Bez dobrze przygotowanej nawierzchni, nieutwardzone, często błotniste i nierówne drogi będą utrudniały pracę ciężkim pojazdom wydłużając czas realizacji zaplanowanej inwestycji.
Nieruchomości pod elektrownie słoneczne najczęściej zlokalizowane są na działkach rolnych, do których trudno dotrzeć. Proponujemy opłacalne, niezwykle wytrzymałe i łatwe w montażu rozwiązanie, które pozwoli skutecznie i szybko utwardzić podłoże pod przejazd ciężkich maszyn i sprzętu – płyty drogowe!
Droga dojazdowa z płytami drogowymi
W sklepie Power Rubber oferujemy płyty drogowe z tworzywa sztucznego. Jest to niezwykle innowacyjne rozwiązanie, które ma wiele korzyści:
- lekkie i łatwe w montażu/demontażu
- wytrzymałe i odporne na uszkodzenia mechaniczne
- zapewniają odpowiednią stabilność
- doskonale sprawdzają się na ruchomych drogach budowlanych
- wytrzymałe na wahania temperatury (nie kruszą się i nie pękają)
- doskonała odporność na warunki atmosferyczne i zużycie (długa żywotność)
- można jest stosować na stromych zboczach i zarośniętym terenie
- wodoodporność
- po zdemontowaniu nie wymagają czasochłonnego czyszczenia
- nadają się do wielokrotnego użytku
Każda farma fotowoltaiczna powinna mieć drogę dojazdową wykonaną z płyt drogowych, które są doskonałą alternatywą dla tradycyjnych płyt wykonanych z betonu, które mogą pękać i kruszyć się pod wpływem wahań temperatury.
Droga dojazdowa do farm woltaicznych z płyt drogowych to szczególnie przydatne rozwiązanie w sezonie jesienno-zimowym, kiedy podmokły i grząski teren może być niezwykle problematyczny. Zapobiegają one grzęźnięciu pojazdów w błocie , natomiast specjalna faktura zapewnia odpowiednią przyczepność dla kół i ma właściwości antypoślizgowe.
Co więcej, produkt zapobiega powstawaniu głębokich kolein, zapobiega przyklejaniu się błota do kół, do montażu nie wymaga ciężkiego sprzętu. Płyty drogowe układa się na podłożu i łączy ze sobą za pomocą specjalnych łączników.
Płyty drogowe – produkt dostępny w sklepie Power Rubber
W Power Rubber dostarczamy skuteczne rozwiązania w zakresie budowy dróg tymczasowych i zabezpieczeń gruntu. Oferowane przez nas płyty drogowe powstały przy użyciu nowoczesnych technologii. Dostarczamy Klientom innowacyjne produkty, które gwarantują najwyższy poziom wydajności, jakości i bezpieczeństwa.
Zapraszamy do kontaktu pod numerem telefonu: +48 22 292 40 24 lub +48 50 516 03 03,
bądź mailowo (Power@PowerRubber.com) lub przez nasz formularz kontaktowy