Poliuretan – co to jest?
Poliuretan to tworzywo sztuczne o nieograniczonym zastosowaniu. Jest to wynik połączenia dwóch surowców (izocyjanianu i poliolu) pozyskanych z ropy naftowej. Większość rzeczy, z którymi mamy kontakt każdego dnia, wykonana jest z tego tworzywa. Do właściwości zaliczyć można mniejszą topliwość niż poliamidy oraz niższą odporność mechaniczną. Dzięki temu, tworzywo wykorzystywane jest w produkcji włókien spandeksowych (lycra, elastan).
Proces produkcji
Otrzymuje się w wyniku połączenia podstawowych składników izocyjanianów z poliolami. Aby pozyskiwać gotowy wyrób, składniki poddaje się obróbce wstępnej, a następnie miesza się je w ściśle kontrolowanych warunkach temperatury i ciśnienia. Do mieszaniny dodaje się katalizatory, stabilizatory i środki spieniające, co pozwala uzyskać stosunkowo mały ciężar końcowego produktu przy zachowaniu pożądanych właściwości mechanicznych.
Otrzymuje się go w wyniku reakcji poliaddycji, której przebieg jest starannie monitorowany, aby zapewnić jednolitą strukturę materiału. Dzięki zastosowaniu zaawansowanych technologii i optymalizacji procesu, produkcja charakteryzuje się niskim kosztem w stosunku do uzyskiwanych właściwości. Czyni go atrakcyjnym materiałem dla wielu gałęzi przemysłu.
Właściwości Poliuretanu
Poliuretan wyróżnia się szeregiem wyjątkowych właściwości fizykochemicznych, które czynią go przedmiotem zainteresowania w inżynierii materiałowej. Przede wszystkim, charakteryzuje się on niezwykłą elastycznością przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej wytrzymałości mechanicznej. Głównymi właściwościami materiału są:
- Jest odporny na ścieranie.
- Dobre właściwości izolacyjne.
- Znacząca odporność chemiczna.
- Dobra adhezja do różnych podłoży.
- Zachowanie właściwości elastycznych w szerokim zakresie temperatur.
- Dobra odporność na promieniowanie UV i warunki atmosferyczne.
Poliuretan – zastosowanie
Poliuretan to uniwersalny materiał stosowany w wielu gałęziach przemysłu. W motoryzacji służy do produkcji desek rozdzielczych, siedzeń i uszczelek. Przemysł obuwniczy wykorzystuje go do wytwarzania podeszew i wkładek, zapewniając komfort użytkowania. Dzięki właściwościom izolacyjnym, poliuretan jest ceniony w budownictwie jako materiał ociepleniowy. Możliwość łatwego dopasowywania jego właściwości sprawia, że znajduje zastosowanie także w produkcji mebli, sprzętu medycznego i artykułów sportowych. Ta wszechstronność czyni poliuretan jednym z najbardziej pożądanych tworzyw sztucznych w przemyśle.
Gdzie znajdziemy poliuretan?
Głównie miejsca, w którym spotkamy PU jest wiele. Jest on wykorzystywany do produkcji:
- elementy konstrukcyjne o podwyższonej twardości
- elementy zawieszenia o podwyższonej wytrzymałości
- bezzapachowe progi kablowe osłaniające kable i przewody
- prace remontowo-budowlane (instalacje wodno-kanalizacyjne, pojazdy samobieżne, produkcja mebli, izolacja budynków, płyty kompozytowe)
- gospodarstwo domowe (izolacja lodówek, materace)
- produkcja odzieży i obuwia (podeszwy butów, obuwie trekkingowe, klapki, zewnętrzna powłoka kurtek lub kamizelek, odzież przeciwdeszczowa, rękawiczki)
- akcesoria użytkowe (torby podróżnicze, termosy, butelki)
- motoryzacja (części samochodowe, opony, elementy zawieszenia)
- sprzęt sportowy (piłki, siodełka do roweru, łyżwy, hantle, czepki pływackie)
- poliuretan w płynie (uzupełnianie ubytków, ocieplanie wanien stalowych, ochrona wylotów przewodów instalacyjnych, izolacja akustyczna)
- pianki poliuretanowe (pomocne w osadzaniu stolarki okiennej lub drzwiowej, izolacja termiczna, izolacja akustyczna, uzupełnia szczeliny dylatacyjne)
- przemysł drogowy
- przemysł wydobywczy (wibroizolatory)
- przemysł meblowy (wyściółka mebli, elementy pokrywające)
Duża sprężystość, wysoka wytrzymałość na ścieranie, zdolność tłumienia drgań, odporność na rozciąganie, właściwości samogasnące i elektroizolujące, to tylko niektóre cechy, którymi charakteryzują się płyty wykonane z poliuretanu. Ten nowoczesny materiał z szerokim wachlarzem zastosowań, wykorzystuje się również w medycynie do produkcji sztucznych organów. Również wózki inwalidzkie czy stoły operacyjne powstały z użyciem tego polimeru.
PU – Materiał podobny do plastiku i ABS
Materiał techniczny jakim jest PU pozwala na produkcję materiałów o podwyższonej twardości. Takie elementy wykonane z PU posiadają zwiększoną żywotność oraz odporność chemiczną. Materiał umożliwia produkcję w dowolnym kolorze oraz w większości kształtów. Przykładem zastosowania elementów np. w mechanice samochodowej są składowe zawieszenia takie jak: poliuretanowe tuleje zawieszenia i wahacze.
Pianki poliuretanowe
Materiał można stosować w postaci pianek poliuretanowych (m.in.: ekologiczne, zimowe, nisko rozprężne, zwykłe). Polimer może występować w postaci płyty, otuliny lub płynnej pianki. Poliuretan w płynie sprzedawany jest w formie tubek i rur. Wygodny aplikator dołączony do zestawu umożliwia precyzyjne umieszczenie tworzywa w ubytkach
lub szparach.
Kleje powstałe z poliuretanu
Krótki czas oczekiwania na wyschnięcie oraz duża przyczepność, to cechy charakterystyczne klejów powstałych z poliuretanu. Doskonale sprawdzają się podczas prac związanych z instalacją budowlaną (rury, złącza), elektryczną, pracami remontowymi (listwy podłogowe, obramowania, dekoracje ścienne).