Normy cięcia

Normy cięcia w przemyśle to kluczowy czynnik wykonania półproduktów, części i wyrobów gotowych. Zapraszamy do poradnika, w którym opisujemy najczęściej występujące normy.  

Metody cięcia bezkontaktowego

  Metody cięcia bezkontaktowego polegają na cięciu materiału bez jego bezpośredniego kontaktu ze ścierniwem. Do najbardziej popularnych metod cięcia bezkontaktowego zaliczamy:  

Cięcie wodą 

Cięcie wodą (WaterJet) zalicza się do cięcia na zimno, bez deformacji termicznej i pozwala na cięcie właściwie wszystkich materiałów miękkich (guma, tektura, szkło) oraz twardych (kamień). Ta metoda służy do precyzyjnego cięcia wykorzystując strumień wody pod wysokim ciśnieniem. WaterJet umożliwia bezpyłowe cięcie dużych grubości, a także zapobiega problemom związanym z rozszerzalnością cieplną materiałów. Jest to uniwersalne rozwiązanie, które pozwala na cięcie wszystkich materiałów.  

Ciecie plazmą 

Cięcie plazmą zalicza się do cięcia termicznego. Wykorzystywane jest ono do cięcia metali (aluminium, stal czarna, stal nierdzewna, miedź, żeliwo) za pomocą łuku plazmowego. Za pomocą palnika plazmowego można wykonać różne typy cięcia (podstawowe, szablonowe, wielu blach jednocześnie, zmechanizowane, żłobienie, ukosowanie). Cięcie plazmą charakteryzuje się wysoką prędkością cięcia oraz możliwością cięcia cienkich materiałów bez nadpalania krawędzi. Technologii cięcia plazmą nie wykorzystuje się do obróbki tytanu.  

Cięcie laserem

Cięcie laserem zalicza się do cięcia termicznego i umożliwia szeroki zakres cięcia różnych materiałów (drzewo, tworzywa sztuczne, papier, różne rodzaje stali). Jest to uzależnione od zastosowanego źródła lasera (lasery gazowe, lasery na ciele stałym, lasery półprzewodnikowe). Cięcie laserem charekteryzuje się wysoką precyzją oraz prędkością cięcia, a także wąską szczeliną cięcia i minimalną strefą wpływu ciepła. Technologia cięcia laserem pozwala ciąć materiały takie jak: metale kolorowe i ich stopy, stal czarną, stale stopowe, drewno, PCV, pleksi. Cięcia laserem nie wykorzystuje się do obróbki materiałów o wysokim współczynniku odbicia światła.  

Co to jest tolerancja warsztatowa?

  Tolerancja warsztatowa określa poziom precyzji, jaki należy zastosować podczas produkcji. Operator decyduje o poziomie odchyleń od oryginalnych specyfikacji dając kontrolowany i dozwolony margines błędu. Tolerancja to dopuszczalna zmienność dla danego rozmiaru w celu uzyskania właściwej funkcji. Jest ona istotnym apsektem projektowania produktu.  

Normy cięcia

  Operatorzy maszyn najczęściej stosują standardowe tolerancje, gdy klient nie określa poziomów tolerancji. Zakres standardowych tolerancji obróbki jest ustalany przez organy normalizacyjne, do których zalicza się m.in.:

• Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO)
• Amerykańskie Stowarzyszenie Inżynierów Mechaników (ASME)
• Amerykański Narodowy Instytut Normalizacyjny (ANSI)

 

Norma ISO 2768

  Norma ISO 2768 została stworzona przez Międzynarodową Organizację Normaliazacyjną (ISO) i ma na celu uproszczenie specyfikacji rysunkowych dotyczących tolerancji mechanicznych. Dotyczy głównie części wytwarzanych przez obróbkę skrawaniem lub usuwanie materiału. Określa zakres akceptacji zmienności pomiędzy wymiarami nominalnymi, a innymi wartościami wymiarowymi, które kwalifikuje się jako dopasowanie. Składa się z dwóch cześci: ISO 2768-1 i ISO 2768-2. Wszystkie granice tolerancji podane są w milimetrach. Te części definiują mechaniczne poziomy precyzji, aby uprościć rysunki techniczne.   ISO 2768-1 ma na celu uproszczenie oznaczeń rysunkowych i określa ogólne tolerancje w 4 klasach tolerancji:

• f – drobna
• m – średnia
• c – gruba
• v – bardzo gruba

  Powyższa norma odnosi się do wymiarów kątowych (np. kąty proste 90°) i liniowych (wymiary zewnętrzne, wewnętrzne, rozmiary stopni, średnice, promienie, odległości, promienie zewnętrzne i wysokości fazowania dla złamanych krawędzi) bez indywidualnych oznaczeń tolerancji.   ISO 2768-2 służy do uproszczenia rysunku i określa ogólne tolerancje w 3 klasach tolerancji (H, K, L). Tolerancje odnoszą się do geometrycznych płaskości i prostoliniowości, cylindryczności i kołowości.   Uwzględnienie specyfikacji ISO 2768 w procesie produkcyjnym zapewnia odpowiednią kontrolę każdego elementu geometrii i rozmiaru części.  

Norma ISO 9013

  Norma cięcia ISO 9013 definiuje jakość materiałów nadających się do cięcia termicznego:

• cięcia laserowego od 0,5 do 32 mm
• cięcia plazmowego od 0,5 do 150 mm
• cięcia płomieniem tlenowo-paliwowym od 3 do 300 mm

  Niniejsza norma zawiera specyfikacje geometryczne produktu i tolerancje jakościowe. Wymiary cięcia określone są w milimetrach. Powyższa norma pozwala na określenie, w jaki sposób należy mierzyć jakość cięcia z podziałem na grubość obrabianego materiału. Specyfikacje geometrii wyrobu mają zastosowanie, jeżeli odniesienie do niniejszego dokumentu jest podane na rysunkach lub w odpowiednich dokumentach np. warunkach dostawy.  

Norma ISO 286

  Norma ISO 286 definiuje specyfikacje dotyczące podstaw tolerancji, odchyleń i pasowań.   ISO 286-1 jest standardem tolerancji geometrycznej produktu (GPS). Norma stosowana jest dla wymiarów liniowych elementów następujących typów:

• cylinder
• dwie równoległe przeciwległe powierzchnie

  Norma ISO 268-1 definiuje podstawowe pojęcia i związaną terminologię dla systemu kodowania. Zapewnia ustandaryzowany wybór klas tolerancji do ogólnych celów spośród wielu możliwości. Dodatkowo definiuje podstawową terminologię pasowania między dwoma cechami wielkości bez ograniczeń orientacji i lokalizacji oraz wyjaśnia zasady "podstawowego otworu" i "podstawowego wału".  

Norma ISO 1829

  Niniejsza norma została wycofana w 2010 r. miała na celu naprowadzenie użytkownika w kierunku preferowanych stref tolerancji dla wałów i otworów, które mają być stosowane jako pasowanie. Dawała możliwość bardzo rozudowanego wyboru różnych symboli dla stref tolerancji. Zawierała odchyłki górne i dolne dla otworów (cechy wewnętrzne) i wałków (cechy zewnętrzne). Podawała zalecenia dotyczące wyrobu.  

Norma EN 20286

  EN 20286-2 określa odchylenia dla powszechnie stosowanych klas tolerancji, obliczone na podstawie informacji podanych w ISO  286-1. Obejmuje wartości dla odchyleń górnych i dolnych, które ilustruje rycina. Zestawia wartości liczbowe dla podstawowych rozmiarów od 3 mm do 3150 mm włącznie.  

Norma JIS B 0401

  JIS (Japanese Industrial Standards) to japońskie standardy przemysłowe. Norma JIS B 0401 definiuje specyfikacje geometryczne produktu. Określa standardowe klasy tolerancji i odchyleń granicznych dla otworów i wałów.  

Norma ANSI B4.1 i ANSI B4.2

  Niniejsza norma została stworzona przez Amerykański Narodowy Instytut Normalizacyny (ANSI). Norma ANSI B4.1 określa preferowane tolerancje dla granic i pasowań dla niegwintowanych elementów cylindrycznych przez oraz definiuje określone rozmiary, pasowania, tolerancje i naddatki do wykorzystania tam, gdzie mają one zastosowanie.   Norma ANSI B4.1 podzielona jest na klasy w trzech ogólnych grupach w zależności od dziedziny i rodzaju zastosowania. Pasowania standardowe oznaczone są za pomocą symboli. Symbole nie są przeznaczone do pokazywania na rysunkach szczegółów produkcyjnych, tylko rozmiary powinny być określone na rysunkach szczegółowych. Niniejsza norma nie obejmuje tolerancji lokalizacji.   Specyfikację można zdefiniować w systemie metrycznym lub calowym. Calowy system dziesiętny oparty jest na normie ANSI B4.1, natomiast system metryczny ANSI B4.2 jest oparty na systemie milimetrowym ISO.   Norma ANSI B4.2  opisuje system limitów i pasowań w systemie ISO dla części współpracujących. Określa ona m.in.: preferowane rozmiary podstawowe i strefy tolerancji oraz ograniczenia i dopasowanie dla rozmiarów do 500 mm włącznie.   Jak widać, przedstawiona klasyfikacja jest obszerna i kluczowa dla wykonania poszczególnych elementów. Zapraszamy po nasze wyroby gumowe, również te z usługi cięcia wodą, podkładki gumowe oraz inne uszczelki gumowe płaskie.